Het Cloudflare-netwerk omvat meer dan 330 steden in ruim 120 landen, waar we aangesloten zijn op meer dan 13.000 netwerkproviders en we een breed scala aan diensten aan miljoenen klanten aanbieden. De breedte van zowel ons netwerk als ons klantenbestand biedt ons een uniek perspectief op de veerkracht van het internet. Daardoor kunnen we de impact van internetstoringen op lokaal, nationaal en netwerkniveau waarnemen.
Zoals we in het verleden hebben opgemerkt, is dit bericht bedoeld als een samenvattend overzicht van waargenomen en bevestigde storingen. Het is geen uitputtende of volledige lijst van problemen die zich tijdens het kwartaal hebben voorgedaan. Een grotere lijst met gedetecteerde afwijkingen van het internetverkeer is beschikbaar in het Cloudflare Radar Outage Center.
In het derde kwartaal hebben we een flink aantal door de overheden opgelegde internetafsluitingen besproken. Veel ervan waren bedoeld om ervoor te zorgen dat er tijdens examens niet kon worden gespiekt. In het vierde kwartaal zagen we echter maar één door een overheid opgelegde internetafsluiting, dit keer als gevolg van protesten. Gebroken landkabels leidden tot connectiviteitsproblemen in twee Afrikaanse landen. Zoals we vaker hebben gezien, werden internetstoringen veroorzaakt door onverwachte stroomonderbrekingen en rollende stroomuitval als gevolg van militaire activiteiten. Zware stormen en een aardbeving veroorzaakten zoals verwacht internetstoringen in de getroffen landen. Verder resulteerden onverwachte onderhoudsproblemen storingen bij twee Europese providers, terwijl klanten van Verizon in meerdere Amerikaanse staten met een korte, maar onverklaarbare storing te maken kregen.
Op 1 oktober plaatste de lokale mobiele provider MTN Rwanda (AS36890) een bericht op X om abonnees te informeren over een dubbele glasvezelkabelbreuk, namelijk in Tanzania en Oeganda, en dat dit gevolgen kan hebben voor de kwaliteit van de verbinding. Het gevolg van deze gebroken kabels was dat het internetverkeer na 12.45 uur lokale tijd (10.45 uur UTC) sterk af begon te nemen, en dat het tussen 13.15 uur - 13.30 uur lokale tijd (11.15 uur - 11.30 uur UTC) volledig uitviel. Rond 19.00 uur lokale tijd (17.00 uur UTC) herstelde het verkeer zich snel weer tot de verwachte niveaus. Enkele uren later publiceerde MTN Rwanda een vervolgbericht om te bevestigen dat alle diensten hersteld waren.
Op de AfTerFibre-kaart (African Undersea and Terrestrial Fibre Optic Cables) is te zien dat naast verbindingen in het noorden en zuiden met netwerken in Tanzania en Oeganda er ook verbindingen in het westen zijn met netwerken in de Democratische Republiek Congo (DRC). De upstreamproviders en/of peers van MTN Rwanda lijken alleen geen verkeer door netwerken in DRC te routen. Dat betekent dat ze niet als back-up konden worden gebruikt toen de schijnbaar gelijktijdige kabelbreuken plaatsvonden.
Op 30 november plaatste de lokale mobiele provider Airtel Niger (AS37531) een reeks berichten op X om zich te verontschuldigen voor de internetstoringen. Het bedrijf verklaarde (vertaald): “Het klopt dat er door een gelijktijdige storing op de nationale glasvezelkabel op de exits Niamey-Dosso en Niamey-Balleyara onze internetservices in het hele gebied volledig uitgevallen zijn, zonder dat wij hier iets aan kunnen doen.” Deze gelijktijdige kabelbreuken leidden tot een bijna volledige uitval tussen 29 november 17.30 uur lokale tijd (16.30 uur UTC) en 30 november 19.45 uur lokale tijd (18.45 uur UTC).
Het is opmerkelijk dat de berichten pas werden geplaatst nadat de storing was verholpen. Mogelijk had Airtel Niger zelf geen back-upverbinding en kon het geen update plaatsen voordat de verbinding hersteld was. Aangezien het eerste bericht van de reeks met '[COMMUNIQUÉ IMPORTANT📢]' ('[BELANGRIJK PERSBERICHT 📢]') begint, is een mogelijke andere verklaring dat de waarschuwing en het excuus tijdig via meer officiële kanalen werden geplaatst, zoals op de website van Airtel, en de berichten op X pas werden geplaatst nadat de internetservice weer beschikbaar was.
Instabiliteit in de elektriciteitsinfrastructuur van een land leidt vaak tot grootschalige stroomstoringen, die op hun beurt weer voor internetstoringen zorgen. Dit gebeurde op 18 oktober in Cuba, waar een bericht op X van het Ministerie van Energie en Mijnen van Cuba zei (vertaald): "Als gevolg van een onverwachte storing van de Antonio Guiteras CTE, is het nationale elektriciteitssysteem vandaag om 11.00 uur volledig uitgevallen. De Unión Eléctrica werkt aan het herstel." Door de stroomstoring was het internetverkeer in het land binnen twintig minuten (15.15 uur UTC) ruimschoots gehalveerd. Deze storing duurde bijna drieënhalve dag. Op 21 oktober om 23.00 uur lokale tijd (22 oktober 03.00 uur UTC) was de connectiviteit weer zoals verwacht.
Het ministerie plaatste op 19 en 20 oktober meerdere updates over de status van de werkzaamheden om de stroomvoorziening in het land te herstellen. In een laatste bericht op X op 22 oktober werd gemeld dat de stroomstoring voorbij was (vertaald): "Om 14.44 uur is het nationale elektriciteitssysteem gesynchroniseerd."
Enkele weken later veroorzaakten stroomstoringen opnieuw problemen met het internet in Cuba. Op 6 november plaatste de elektriciteitsvakbond van Cuba (Uníon Eléctrica) het volgende bericht op X (vertaald): "14.48 uur. Door de sterke wind van de zware orkaan Rafael is het nationale elektriciteitssysteem uitgevallen. Noodprotocollen zijn van toepassing." De timing van dit bericht valt samen met een sterke afname van het verkeer vanuit Cuba, dat rond 14.30 uur lokale tijd (19.30 uur UTC) scherp begon te dalen. Nadat orkaan Rafael uitgeraasd, plaatste de Uníon Eléctrica de daaropvolgende dagen meerdere berichten over het herstel van de elektriciteitsvoorziening. Het internetverkeer leek op 9 november rond 13.00 uur lokale tijd (18.00 uur UTC) weer naar normale niveaus terug te keren, hoewel het nog meerdere dagen zou duren voordat de elektriciteitsvoorziening volledig hersteld was.
Op 4 december ondervond Cuba de derde nationale stroomstoring in drie maanden. Vroeg in de ochtend plaatste het Ministerie van Energie en Mijnen op X (vertaald): "Om 02.08 uur vanochtend is het elektrische systeem SEN uitgevallen toen de elektriciteitscentrale Antonio Guiteras automatisch uitschakelde." Deze stroomuitval als gevolg van de defecte elektriciteitscentrale veroorzaakte een aanzienlijke daling van de hoeveelheid internetverkeer afkomstig uit Cuba. Net voor 02.15 uur lokale tijd (07.15 uur UTC) daalde het met ongeveer 60% ten opzichte van de voorgaande week. Het verkeer herstelde bijna een dag later rond 00.30 uur lokale tijd (05.30 uur UTC) tot verwachte niveaus. Dit tijdstip komt overeen met een vervolgbericht op X van het ministerie waarin het aankondigde dat alle units gesynchroniseerd waren en de stroomvoorziening hersteld was.
In een artikel in The Guardian van 25 oktober werd vermeld dat "het Franse Caribische eiland Guadeloupe volledig zonder stroom zat nadat stakend personeel de elektriciteitscentrale van het eiland had bezet.” Het personeel was het hoofdkantoor van de centrale binnengedrongen en "had een noodstop van alle motoren veroorzaakt", volgens het artikel. De stroomstoring die veroorzaakt werd door deze 'noodstop' resulteerde om 08.30 uur lokale tijd (12.30 uur UTC) in een daling van het internetverkeer met bijna 70% ten opzichte van de week daarvoor. Hoewel "de stroomvoorziening voor de 230.000 getroffen huishoudens naar verwachting op zijn vroegst rond 15.00 uur lokale tijd (19.00 uur UTC) zou zijn hersteld", lijkt het herstel veel langer te hebben geduurd, want het verkeer was pas op 26 oktober rond 22.00 uur lokale tijd (27 oktober rond 02.00 uur UTC) weer op de verwachte niveaus. Een persbericht van de overheid op 26 oktober om 11.00 uur lokale tijd (15.00 uur UTC) gaf meer informatie over het herstel (vertaald): "De stroomvoorziening is voor 160.000 gebruikers hersteld. Inspanningen voor het herstel van de stroomvoorziening voor de resterende 70.000 klanten worden voortgezet. We verwachten dat de situatie in het weekend weer normaal is." Ook werd vermeld dat "76% van de Orange-abonnees weer netwerkverbinding heeft. 1.800 huishoudens hebben nog steeds geen internet."
Tijdens het tweede en derde kwartaal van 2024 resulteerden stroomstoringen in Kenia in meerdere internetstoringen. Ook tijdens het vierde kwartaal gebeurde iets soortgelijks. Een bericht op X van Kenya Power op 18 december om 01.28 uur lokale tijd (17 december om 22.28 uur UTC) bevatte een "Waarschuwing voor klanten" om hen te informeren over het volgende: "Er is een omvangrijke stroomstoring die het grootste deel van het land treft, behalve delen van de westerse en noordelijke riftgebieden." Door de storing daalde het internetverkeer van het land kort na middernacht lokale tijd op 18 december (17 december om 21.00 uur UTC) met meer dan 70%. Op 18 december om 07.35 uur lokale tijd (04.35 uur UTC) plaatste Kenya Power een update op X om te melden dat de stroomvoorziening in alle gebieden hersteld was. Het internetverkeer vanuit het land had zich tegen die tijd ook hersteld tot bijna het verwachte niveau.
Verenigde Staten, Florida
Op 9 oktober om 20.30 uur lokale tijd (10 oktober om 00.30 uur UTC) streek orkaan Milton neer op Florida als een storm van categorie 3. Milton veroorzaakte aanzienlijke schade, zoals overstromingen, omgevallen bomen en elektriciteitskabels, en schade aan huizen en bedrijven. De stroomstoringen en andere schade aan de infrastructuur als gevolg van de storm resulteerden, in combinatie met evacuaties uit de getroffen gebieden, in een omvangrijke internetstoring in de hele staat. Zoals te zien is in de onderstaande grafiek, waren de piekniveaus van het internetverkeer op 10 oktober nadat Milton gearriveerd was ongeveer 40% lager dan de vorige dagen. Dankzij de herstelwerkzaamheden begon het internetverkeer in de staat geleidelijk toe te nemen, ook vanwege het feit dat de geëvacueerde mensen weer terugkeerden naar huis, school en werk.
Dit geleidelijke herstel is ook te zien op de onderstaande kaarten, die aangeven in welke steden het internetverkeer meer dan 50% minder was dan in dezelfde periode de week daarvoor. De metingen zijn van 10, 11 en 14 oktober om 09.00 uur lokale tijd (13.00 uur UTC). Op 10 oktober was het verkeer in meer dan 70 steden aanzienlijk lager, terwijl dit op 14 oktober nog maar voor 10 steden het geval was.
Op 14 december veroorzaakte cycloon Chido enorme schade op het Franse territorium Mayotte in de Indische Oceaan. Stroom-, water- en communicatie-infrastructuur raakten beschadigd, evenals huizen en openbare gebouwen. Meer dan dertig mensen kwamen om het leven en er vielen duizenden gewonden. Door deze enorme verwoesting raakte ook het internetverkeer in het land verstoord, maar dat is geen verrassing. Chido kwam in de vroege ochtend van 14 december aan land op Mayotte. Het verkeer daalde sterk rond 09.00 uur lokale tijd (06.00 uur UTC) en het internet viel bijna volledig uit. Na een extreem trage toename in de week erop is er daarna weer een dagelijks patroon zichtbaar. Piekniveaus in verkeer blijven tot het einde van de maand geleidelijk toenemen. Vanaf de derde week van januari 2025 blijft het internetverkeer van Mayotte langzaam toenemen, maar is het veel lager dan de niveaus voorafgaand aan Chido.
Op 17 december om 17.46 uur lokale tijd (01.47 uur UTC) vond op 24 km westnoordwest van Port-Vila, Vanuatu, een aardbeving van 7,3 op de schaal van Richter plaats. Het internetverkeer in het land daalde bijna onmiddellijk zeer sterk en nam met bijna 90% af ten opzichte van de week daarvoor. Ook zagen we een aanzienlijke daling in aangekondigde IPv4-adresruimte, wat suggereert dat als gevolg van de aardbeving ook belangrijke infrastructuur van netwerkproviders offline was gegaan. Het herstel verliep traag en het internetverkeer bereikte pas op 26 december rond 23.00 uur lokale tijd (12.00 uur UTC) weer normale niveaus.
Een hoofdartikel gepubliceerd op de website van The Maritime Exclusive licht toe dat Vanuatu voor internationale internetverbindingen afhankelijk is van een verbinding met Fiji via de onderzeekabel Interchange Cable Network 1 (ICN1) . In het artikel staat: "Door een brand in het landingsstation werd de stroomvoorziening tijdelijk onderbroken, waardoor het internetverkeer stil kwam te liggen. De verbinding was tien dagen later weer hersteld …" Het herstel van de stroomvoorziening bij het landingsstation komt ruwweg overeen met het herstel van het normale internetverkeer. Het lijkt er dus op dat dit een belangrijke oorzaak was van de daling in het verkeer vanuit Vanuatu dat na de aardbeving werd geconstateerd. De satellietinternetservice van Starlink kon nominale redundantie bieden, aangezien het bedrijf op 7 oktober aankondigde dat de service beschikbaar was. De onderzeekabel TAMTAM, die Vanuatu met Nieuw-Caledonië verbindt, kan naar verwachting in 2026 in gebruik worden genomen. Deze kabel biedt dan extra redundantie voor de internetconnectiviteit.
Door de overheid opgelegd
Op 25 oktober werd in Mozambique het mobiele internetverkeer van meerdere providers uitgeschakeld nadat protesten tegen de herverkiezing van de regerende Frelimo-partij gewelddadig waren geworden. Vanaf ongeveer 13.00 uur lokale tijd (11.00 uur UTC) werden aanzienlijke dalingen geconstateerd bij AS30619 (Telecomiuncacoes de Mocambique), AS37342 (Movitel) en AS37223 (Vodacom). Zowel Vodacom als Movitel vielen bijna onmiddellijk volledig uit, terwijl er tot 26 oktober 02.00 uur lokale tijd (00.00 uur UTC) bij Telecomiuncacoes de Mocambique nog wat verkeer was. Op de ochtend van 26 oktober was de verbinding hersteld, aangezien het verkeer rond 08.00 uur lokale tijd (06.00 uur UTC) weer normaal was. Na dit herstel waren sommige socialmediaplatforms en berichtenapplicaties nog steeds niet beschikbaar.
Iets meer dan een week later, op 3 november, kregen abonnees van deze mobiele netwerken opnieuw te maken met een uitschakeling van het internet. Rond 20.30 uur lokale tijd (18.30 uur UTC) daalde het verkeer aanzienlijk op al deze netwerken. De connectiviteit was bijna twaalf uur onderbroken voordat deze op 4 november rond 08.00 uur (06.00 uur UTC) hersteld werd. Vergelijkbare uitschakelingen (internet-avondklokken) zagen we op 4-5 november en 6-7 november bij de drie netwerken, en op 7-8 november bij Movitel en Vodacom. Volgens een gepubliceerd rapport heeft de minister van Transport en Communicatie van het land "toegegeven dat de internettoegang werd beperkt om de vernietiging van het land te voorkomen", maar schoof hij de schuld af op de providers van de getroffen diensten. Hij zei dat wanneer die misbruik van hun diensten constateren, ze het initiatief mogen nemen om de diensten te onderbreken, als onderdeel van hun "burgerlijke verantwoordelijkheid" om "de stabiliteit en het welzijn van de bevolking" te waarborgen.
Een internetstoring in Syrië op 9 november werd mogelijk veroorzaakt door schade als gevolg van een Israëlische luchtaanval in de buurt van Aleppo en Idlib, die eerder die ochtend had plaatsgevonden. Het internetverkeer daalde rond 04.00 uur lokale tijd (01.00 uur UTC) met ongeveer 80%, waarbij de aangekondigde IP-adresruimte van het land in diezelfde periode ook aanzienlijk afnam. De storing duurde ongeveer vier uur. Rond 08.00 uur lokale tijd (05.00 uur UTC) waren het verkeer en de aangekondigde IP-adresruimte weer terug op de verwachte niveaus.
Een interne analyse van het internetverkeer op stadsniveau laat een vergelijkbare storing in Aleppo zien. Dit suggereert dat de luchtaanval de mogelijke oorzaak was.
Russische raketaanvallen op 17 november op de elektriciteitsinfrastructuur in Oekraïne resulteerden in rollende stroomstoringen in meerdere regio's van het land. Zoals we al meerdere keren hebben gezien in het bijna drie jaar durende conflict, resulteerden deze stroomstoringen ook in storingen in het internetverkeer, met gevolgen voor de infrastructuur van de serviceproviders en de connectiviteit van abonnees.
Tussen 17 november 07.30 uur lokale tijd (05.30 uur UTC) en 23 november 02.00 uur lokale tijd (00.00 UTC) constateerden we minder internetverkeer ten opzichte van de voorgaande week in Odessa, Zaporizhzhia, Mykolaiv en Sumy. Het verkeer in Odessa daalde op 17 november met ongeveer 50% ten opzichte van de voorgaande week, en op 18 november met 20% in de andere regio's. Op 21 november was het verkeer in Odessa grotendeels hersteld, terwijl dit in de andere regio's nog een paar dagen langer duurde.
Slechts een paar dagen later vonden vergelijkbare aanvallen plaats, waarbij nieuwe Russische raketaanvallen opnieuw elektriciteitsinfrastructuur in Oekraïne troffen. Opnieuw namen Oekraïense autoriteiten noodmaatregelen om de stroomvoorziening uit te schakelen, wat in meerdere regio's van het land een negatieve invloed op het internetverkeer had. Op 28 november vanaf ongeveer 07.00 uur lokale tijd (05.00 uur UTC) zagen we dat de hoeveelheid verkeer in Kherson Oblast, Mykolaiv, Ternopil Oblast, Rivna en Lviv met maar liefst 65% daalde ten opzichte van de voorgaande week. Het verkeer bleef de volgende paar dagen minder, maar leek op 1 december grotendeels te zijn hersteld.
Volgens de onderstaande afbeelding, die de homepage van de Zwitserse provider Salt Mobile (AS15796) verving, viel op de ochtend van 3 december het netwerk volledig uit als gevolg van onderhoud.
De storing duurde bijna drie uur, waarbij het verkeer tussen 01.25 uur en 04.20 uur lokale tijd (00.25 - 03.30 uur UTC) nul of bijna nul was.
Op 10 december werd in een update van Tusass A/S (AS8818, voorheen TeleGreenland) uitgelegd waarom de provider die ochtend een volledige internetstoring ondervond tussen 02.30 uur en 05.15 uur lokale tijd (04.30 - 07.15 uur UTC). In het bericht stond het volgende: "Dit gebeurde omdat er afgelopen nacht tussen 02:00 en 06:00 preventief onderhoud aan de verbindingen in Canada was gepland, maar door een gecombineerde storing van onze verbinding met Denemarken verloren we in het hele land de connectiviteit. Gelukkig deed de storing van de verbinding met Denemarken zich op het land voor en was deze gemakkelijk te repareren." De grafieken hieronder laten zien dat het verkeer van het netwerk tijdens de storing tot nul daalde, er geen IPv6-adresruimte werd aangekondigd en het volume van de aangekondigde IPv4-adresruimte met 94% daalde.
Volgens de kaart met onderzeekabels van TeleoGraphy verbindt het kabelsysteem Greenland ConnectGroenland met Newfoundland, Canada. Mogelijk is de storing van de verbinding met Denemarken opgetreden in het gedeelte tussen Groenland en IJsland van het Greenland Connect-kabelsysteem. De verbinding tussen IJsland en Denemarken loopt via de onderzeekabel DANICE.
Verenigde Staten, Verizon
Kort na middernacht op 12 november kregen enkele abonnees van Verizon's internetservice Fios te maken met een storing van hun connectiviteit. Een bericht op de Outages-mailinglijst meldde dat om 12.28 uur EST een omvangrijke storing bij Verizon Fios was begonnen die meerdere staten had getroffen, namelijk Virginia, Washington DC, Maryland en New Jersey en delen van het oosten van Pennsylvania. Het verkeer van AS701, het autonoom systeem dat Verizon voor Fios gebruikt, daalde rond 00.30 uur EST (05.30 uur UTC) met ongeveer 30%. Op staatsniveau daalde het verkeer van AS701 met 50-70% in Pennsylvania, Delaware, Maryland en Washington DC.
In een later bericht op de Outages-mailinglijst werd bekendgemaakt dat de storing om 03.23 uur EST (08.23 uur UTC) overal verholpen was. Bijna zes uur na het einde van de storing publiceerde Verizon Support een bericht op X om het probleem uit te leggen. Het bevatte de volgende verklaring: "In de vroege ochtend heeft een netwerkprobleem de service voor sommige Verizon Fios-klanten in het noordoosten korte tijd verstoord. Toen we het probleem hadden vastgesteld, hebben onze technische teams de service snel hersteld." Ze gaven geen informatie over de oorzaak van de storing.
Naast de hierboven vermelde storingen en uitvallen, hadden twee kabelbreuken in de Baltische Zee op 17 en 18 november een minimale impact dankzij veerkrachtige connectiviteit. De veiligheid en veerkracht van onderzeese kabelinfrastructuur blijft een belangrijk onderwerp, ongeacht of het gaat om ongelukken of sabotage. De beveiliging en veerkracht van de kabelinfrastructuur op het land en andere kritieke internetinfrastructuur moet ook een prioriteit blijven om het herstel na stormen, aardbevingen, militaire acties en stroomuitval te versnellen.
Het team van Cloudflare Radar houdt voortdurend toezicht op internetstoringen en deelt observaties in het Cloudflare Radar Outage Center, via social media en in berichten op blog.clouflare.com. Volg ons op social media op @CloudflareRadar (X), noc.social/@cloudflareradar (Mastodon) en radar.cloudflare.com (Bluesky) of neem contact met ons op via e-mail.